ธุรกิจหลักของสหกรณ์
ปัจจุบันมีการให้บริการธุรกิจสหกรณ์ ดังนี้
1. ธุรกิจรับฝากเงิน
2. ธุรกิจสินเชื่อ
3. ธุรกิจจัดหาสินค้ามาจำหน่าย
4. ธุรกิจรวบรวมและแปรรูปผลิตผล
1. ธุรกิจรับฝากเงิน
2. ธุรกิจสินเชื่อ
การให้เงินกู้การรวมตัวกันเป็นสหกรณ์ สามารถสร้างความเชื่อถือให้กับสถาบันการเงิน หน่วยงานของรัฐและบุคคลทั่วไป สหกรณ์จะจัดหาเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำมาให้สมาชิกกู้เพื่อลงทุนทำการเกษตร โดยพิจารณาจากแผนการดำเนินการหรือแผนการใช้เงินกู้ประกอบในการให้เงินกู้ เช่น เพื่อนำไปซื้อวัสดุการเกษตร ค่าใช้จ่ายที่จำเป็นในครอบครัว เพื่อนำไปบุกเบิกปรับปรุงที่ดิน หรือซื้อที่ดินทำการเกษตร
มีการจ่ายเงินกู้เดือนละ 2 ครั้ง มีการประชุมชี้แจงเกี่ยวกับเรื่องการชำระหนี้ให้กับสมาชิกผู้กู้ได้รับทราบ ก่อนรับเงินกู้ในแต่ละครั้ง มีการประชุมชี้แจงให้สมาชิกทราบในแต่ละระดับกลุ่ม ปีละ 2 ครั้ง โดยได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง ออกไปให้ความร่วมมือจากสมาชิกสหกรณ์มีการพิจารณาเงินกู้จากประวัติการชำระหนี้ของสมาชิกต่อสหกรณ์และจากการประกอบอาชีพเพื่อเป็นการจัดชั้นสมาชิกสหกรณ์ ต่อไป
สหกรณ์ฯ มีแผนการติดตามเร่งรัดหนี้อย่างชัดเจน และรายงานผลการปฏิบัติงานต่อคณะกรรมการ โดยกำหนดให้เจ้าหน้าที่สินเชื่อออกติดตามหนี้กับคณะกรรมการและประธานกลุ่มอย่างสม่ำเสมอ สหกรณ์ฯ จ่ายเงินเฉลี่ยคืนดอกเบี้ยตามส่วนที่สมาชิกทำธุรกิจสินเชื่อกับสหกรณ์ฯ
สหกรณ์ มีการสอบทานยอดหนี้สินของสมาชิกแต่ละคน ในการประชุมกลุ่มปีละ 2 ครั้ง โดยได้รับความร่วมมือจาก ผู้ตรวจสอบบัญชีและเจ้าหน้าที่รับผิดชอบ การให้เงินกู้ได้เฉพาะสมาชิกเท่านั้น โดยแบ่งออกเป็น 5 ประเภทดังนี้
เงินกู้ระยะสั้น เป็นเงินกู้เพื่อค่าใช้จ่ายดำเนินงานในการเกษตรตามแผนงานผลิตสำหรับฤดูกาลผลิตหนึ่ง เช่น ค่าใช้จ่ายในการทำนา ทำไร่ ทำสวน เลี้ยงสัตว์ ซ่อมแซมอุปกรณ์ และค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับครัวเรือน กำหนดชำระคืนให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลา 1 ปี
เงินกู้ระยะปานกลาง เป็นเงินกู้เพื่อการลงทุนตามแผนการใช้เงินทุนในสินทรัพย์การเกษตร ซึ่งโดยปกติใช้ประโยชน์ได้เกินกว่าฤดูกาลผลิตหนึ่ง เช่น บุกเบิกหรือปรับปรุงที่ดิน หรือซื้อที่ดินการเกษตร สร้างปรับปรุงแหล่งน้ำ ประตูกักน้ำ ซื้อหรือปรับปรุงบ้านเรือนที่อยู่อาศัย รวมถึงเพื่อชำระหนี้สินเดิมเกี่ยวกับการเกษตร วงเงินกู้ตั้งแต่ 100,000 บาทขึ้นไป กำหนดชำระคืนให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลา 5 ปี
เงินกู้ระยะยาว เป็นเงินกู้เพื่อการลงทุนตามแผนการใช้เงินทุนในสินทรัพย์การเกษตร ซึ่งโดยปกติใช้ประโยชน์ได้เกินกว่าฤดูกาลผลิตหนึ่งๆ เช่น บุกเบิกหรือปรับปรุงที่ดิน หรือซื้อที่ดินการเกษตร สร้างปรับปรุงแหล่งน้ำ ประตูกักน้ำ ซื้อหรือปรับปรุงบ้านเรือนที่อยู่อาศัย วงเงินกู้ไม่เกิน 1,500,000 บาท กำหนดชำระคืนให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลา 10 ปี
เงินกู้สวัสดิการโครงการพิเศษ เพื่อซื้อที่ดินการประกอบอาชีพ ซื้อหรือสร้างบ้านอยู่อาศัย ซื้อรถยนต์ ซื้อรถจักรยานยนต์ ซื้อหรือสร้างเครื่องจักรกลการเกษตร และเพื่อการเพาะปลูก
เงินกู้ฉุกเฉิน เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการจเป็นเร่งด่วน
3.ธุรกิจการจัดหาสิ่งของมาจำหน่าย
ธุรกิจการซื้อหรือการจัดหาสิ่งของที่จำเป็นมาจำหน่ายแก่สมาชิก เป็นหน้าที่สำคัญหนึ่งในการเพิ่มรายได้ของสมาชิก เนื่องจากราคาสินค้าในชนบท ไม่ว่าจะเป็นปัจจัยการผลิตหรือสินค้าอุปโภคบริโภค รวมทั้งบริการต่างๆ มักจะมีราคาสูง การที่สหกรณ์การเกษตรจัดหาสินค้าและสิ่งของจำเป็นมาจำหน่ายให้แก่สมาชิก ทำให้ลดต้นทุนการผลิตให้แก่สมาชิก
การทำธุรกิจการซื้อของสหกรณ์นี้ส่วนใหญ่มิได้ดำเนินการแบบร้านค้าทั่วไปเพียงแต่ทำหน้าที่จัดหาสิ่งจำเป็นสำหรับครอบครัวของสมาชิก โดยการจัดหาวัสดุอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร เช่น ปุ๋ย ยาปราบศัตรูพืช เมล็ดพันธุ์ ข้าวสารและสิ่งของจำเป็นมาจำหน่ายแก่สมาชิก โดยสำรวจความต้องการของสมาชิกก่อน สหกรณ์สามารถจัดซื้อวัสดุสิ่งของในราคาถูกกว่าสมาชิกแต่ละคนซื้อเอง เพราะการรวมกันซื้อในปริมาณมากจะทำให้ซื้อได้ในราคาที่ต่ำลง และเมื่อถึงสิ้นปีหากสหกรณ์มีกำไรก็จะนำเงินจำนวนนี้มาเฉลี่ยคืนให้แก่สมาชิก
การจัดหา สหกรณ์จะดำเนินการสำรวจความต้องการสิ่งของต่างๆ จากสมาชิกเป็นคราวๆ ไป เมื่อรวบรวมความต้องการสิ่งของต่างๆ ของสมาชิกแล้ว สหกรณ์จะดำเนินการจัดหาสิ่งของเหล่านั้นตามจำนวนการสั่งซื้อร่วมกันของสมาชิกเท่านั้น
การขาย ตามปกติสหกรณ์จะขายสินค้าที่สหกรณ์จัดหามาให้แก่สมาชิกด้วยเงินสด บัตรสินเชื่อเกษตรกร เงินเชื่อ ซึ่งเป็นการขายที่สหกรณ์ไม่เสี่ยงต่อความสูญเสีย และสมาชิกจะซื้อได้ในราคาถูกและสะดวกแก่สมาชิกในการชำระเงินค่าสิ่งของ 
4. ธุรกิจรวบรวมและแปรรูปผลิตผล
สหกรณ์ฯมีประชาสัมพันธ์ ให้สมาชิกทราบอย่างต่อเนื่อง สหกรณ์ฯ มีตลาดกลางข้าวเปลือกประจำตำบล จึงเป็นแหล่งซื้อ-ขายเสรี ที่สมาชิกผู้ขาย กับ ผู้ซื้อมาพบกัน มีอุปกรณ์ด้านการตลาดเพียงพอ เช่น ฉาง ลานตาก รถตักข้าว รถบรรทุก ตราชั่ง เครื่องตรวจสอบคุณภาพข้าว เครื่องอบ เป็นต้น สหกรณ์มีเครื่องชั่งที่ได้มาตรฐาน โดยมีการตรวจสอบจากเครื่องชั่งตวงวัด ปีละ 2 ครั้ง สหกรณ์มีการแทรกแซงราคา หากมีสภาวะราคาตกต่ำ
การรวบรวมผลผลิตของสมาชิกทำให้เกิดอำนาจต่อรอง ผลผลิตจะขายได้ในราคาสูงขึ้น สมาชิกไม่ถูกเอาเปรียบในเรื่องการชั่ง ตวง วัด หรือถูกกดราคาการรวบรวมผลิตผลของสมาชิกไปจัดการขายวัตถุประสงค์ของธุรกิจนี้ต้องการเพิ่มรายได้ของสมาชิก โดยวิธีรวมกันขายผลผลิตการเกษตรที่สมาชิกผลิตได้เป็นการเพิ่มอำนาจต่อรอง สหกรณ์สามารถขายผลิตผลได้ในราคายุติธรรมและทำให้ผลิตผลมีราคาเพิ่มขึ้น เป็นการสร้างระบบการตลาดอย่างมีเหตุผล
สหกรณ์การเกษตรเขาย้อย จำกัด มีโรงสีข้าวขนาดกำลังการผลิต 60-80 ตันต่อวัน ตลาดกลางข้าวเปลือกมีอุปกรณ์ครบครัน บนเนื้อที่ทั้งหมด 6 ไร่ 3 งาน 12 ตารางวา ให้บริการทางด้าน
- การรวบรวมข้าวเปลือก
- การแปรรูป
- การจัดจำหน่าย
- การจัดหาพ่อค้าข้าวมารับซื้อข้าวเปลือกที่ตลาดกลาง
- ให้บริการด้านการชั่ง การจ่ายเงินค่าข้าวเปลือก
- เป็นบุคคลกลางไกล่เกลี่ยเรื่องราคาระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขาย
การแปรรูป เพื่อประโยชน์ในการขายผลิตผลการเกษตรของสมาชิกให้ได้ราคาดี สหกรณ์มีโรงสีข้าว เพราะผลิตผลการเกษตรบางชนิดถ้าได้รับการแปรรูปก่อนจะเพิ่มมูลค่าของสินค้าให้สูงขึ้น เป็นการช่วยให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้นอีกทางหนึ่งด้วย
